२४व्या मलबार नौदल सरावात ऑस्ट्रेलिया सामील
- मलबार नौदल सराव हा दरवर्षी भारत, अमेरिका आणि जपान या तीन देशांमध्ये आयोजित केला जातो, पण यावर्षी म्हणजेच व्यायामाच्या २४व्या आवृत्तीत ऑस्ट्रेलियानेही या सरावात भाग घेतला.
- मलबार नौदल सरावात चार देशांचा सहभाग असण्याची ही पहिलीच वेळ आहे.
- ३ नोव्हेंबर २०२० रोजी जपान, भारत अमेरिका आणि ऑस्ट्रेलियाच्या नौदलांनी बंगालच्या उपसागरात चार दिवस चालणार्‍या मलबार नौदल सरावाचा पहिला टप्पा सुरू केला.
- नौदल सरावाची २४वी आवृत्ती दोन टप्प्यांत नोव्हेंबरमध्ये अरबी समुद्र व बंगालच्या उपसागरात आयोजित केली गेली आहे.
- मलबार नौदल सरावाचा पहिला टप्पा ६ नोव्हेंबर २०२० पर्यंत सुरू राहील. यात क्रॉस-डेक फ्लाईंग, सरफेस, शस्रास्र गोळीबार सराव, पाणबुडीविरोधी ऑपरेशन्स आणि समुद्री कौशल्य या जटिल आणि प्रगत नौदलाचा सराव अभ्यास केला जाईल, तर दुसरा टप्पा १७ ते २० नोव्हेंबर दरम्यान सुरू राहील.
मुख्य मुद्दे
- मलबार २०२० मध्ये विमानवाहक आणि पाणबुड्यांसह क्वॉड (चार) देशांतील प्रमुख लढाऊ सैनिकांचा सहभाग दिसेल.
- मलबार नौदल सराव २०२० ‘नॉन-कॉन्टॅक्ट’ या समुद्र स्वरुपावर नियोजित करण्यात आला आहे.
- भारत, जपान, अमेरिका आणि ऑस्ट्रेलिया यांच्यातील नौदल सराव देशांमधील संबंध बळकट करण्यास मदत करेल.
- ऑस्ट्रेलिया मलबार सरावात सामील
- ऑस्ट्रेलियाचे संरक्षणमंत्री लिंडा रेनोल्ड्स यांनी यापूर्वी ऑस्ट्रेलिया भारत, अमेरिका व जपानसह मलबार नौदल सरावात सहभागी होणार असल्याची माहिती दिली होती.
- त्यांनी नमूद केले की, हा सराव चार प्रमुख इंडो – पॅसिपिक लोकशाही आणि त्यांच्यातील सर्वसाधारण सुरक्षा हितसंबंधांवर एकत्रित काम करण्याची सामायिक इच्छाशक्ती यांच्यातील खोल विश्वास दर्शवेल.
- सागरी सुरक्षा क्षेत्रात भारत इतर देशांशी सहकार्य वाढवण्याच्या प्रयत्नात आहे, म्हणून मलबार २०२० मध्ये ऑस्ट्रेलियन नौदलाचा सहभाग होताना दिसणार आहे.
मलबार नौदल सरावाबद्दल
- हा एक त्रिपक्षीय नौदल सराव आहे ज्यात कायमस्वरूपी भागीदार म्हणून जपान, अमेरिका आणि भारत यांचा समावेश आहे.
- १९९२ मध्ये द्विपक्षीय सराव सुरू झाल्यापासून भारत आणि अमेरिकेदरम्यान मलबार नौदल सराव सुरू झाला. जपान २०१५ मध्ये कायमस्वरूपी सदस्य झाला.
- सिंगापूरसह ऑस्ट्रेलियाने २००७ मध्ये या अभ्यासामध्ये भाग घेतला होता परंतु बिजिंग (चीन)ने तीव्र आक्षेप घेतल्यानंतर त्यानंतरच्या आवृत्त्यांमध्ये ते वगळले गेले.
- आता ऑस्ट्रेलिया भारताच्या निमंत्रणावर सहभागी होत आहे.