भाजीपाल्यांसाठी MSP निश्चित करणारे केरळ देशातील पहिले राज्य
- शेतकर्‍यांना आणि कृषी क्षेत्राला चालना देण्यासाठी भाजीपाला, फळे, कंद अशा १६ कृषीविषयक उत्पादनांवर किंमत आधारभूत किंमत (MSP)/ पायाभूत किंमत आकारणारे केरळ हे भारतातील पहिले राज्य ठरले.
- २१ ऑक्टोबर २०२० रोजी केरळच्या मंत्रिमंडळाने बेस किंमती लागू करण्याचा प्रस्ताव मंजूर केला.
- ही योजना १ नोव्हेंबर २०२० पासून अंमलात आली, जो ‘केरला पिशवी’ दिन म्हणून साजरा केला जातो. (१ नोव्हेंबर १९५६ रोजी केरळ राज्याची स्थापना झाली.)
- राष्ट्रीय स्तरावर २३ कृषीविषयक वस्तूंसाठी MSP जाहीर करण्यात आली. (ऊसासह, फक्त पीक MSP देयकाची कायदेशीर अंमलबजावणी करण्यात आली, ज्यासाठी योग्य मोबदला व किंमत निश्चित केली गेली.) प्रामुख्याने धान्य, डाळी, तेलबिया, धान आणि कोपरा यासाठी
१६ कृषीविषयक उत्पादने
- तापिओका, केळी/वायनादान केळी, अननस, कोहळा, काकडी, कारले, पडवळ, टोमॅटो, सोयाबीनचे नादान, भेंडी, कोबी, गाजर, बटाटा, लसूण, सोयाबीन आणि बीट
मुख्य मुद्दे
- भाजीपाल्यांच्या उत्पादन खर्चापक्षा २० टक्के पायाभूत किंमत असेल, हे MSP प्रणालीप्रमाणेच कार्य करेल.
- पहिल्या टप्प्यात भाजीपाल्याच्या १६ जातींचा समावेश केला जाईल, तसेच नियमितपणे MSP च्या किंमतींत सुधारणा करण्याचीही तरतूद आहे.
- स्थानिक स्वराज्य संस्था (पंचायत) भाजीपाला खरेदी व वितरण यांचा समन्वय साधतील.
- कोल्ड स्टोरेज सुविधा आणि उत्पादनांच्या वाहतुकीसाठी रेफ्रिजरेटेड वाहने यासारख्या संपूर्ण पुरवठा साखळी प्रक्रिया सुरू करण्याचादेखील या योजनेत प्रस्ताव आहे.
- पात्र होण्यासाठी, शेतकर्‍यांना त्यांच्या शेतजमिनीचे क्षेत्रफळ, पेरणीची अपेक्षित माहिती, केरळच्या कृषी विकास व शेतकरी कल्याण विभागाच्या AIMS (कृषी माहिती व्यवस्थापन प्रणाली) या वेब पोर्टलवर पेरणीचा अपेक्षित हंगाम आणि काढणीचा डेटा अपलोड करावा लागतो.
खरेदी व विक्री
- VFPCK (व्हेजिटेबल्स अ‍ॅन्ड फ्रुट प्रमोशन काऊंसिल केरलाम) आणि हॉर्टिकॉर्पच्या माध्यमातून शेतकर्‍यांकडून पिके घेतली जातात.
- या योजनेंतर्गत मिळवलेले सर्व उत्पन्न जीवनी-केरळ फार्म ताजी फळे आणि भाजीपाला या ब्रँड नावाने विकले जाईल.
बेस किंमतीसाठी अटी
- जास्तीत जास्त १५ एकरात वाढलेल्या भाजीपाला आणि फळांसाठीच शेतकरी आधारभूत किंमतीस पात्र ठरतील
- केवळ धान्य खरेदीच्या काळात दर्जेदार निकषांचे पालन केले तरच आधारभूत किंमतीला पात्र होईल.
- प्रत्येक भाजीपाला किंवा फळांची विशिष्ट उत्पादकता पातळी निश्चित केली जाते आणि पायाभूत किंमत फक्त त्या प्रमाणात दिले जाईल जे निर्दिष्ट उत्पादनाच्या मूल्यांसह चौरस करते.
केरळबद्दल थोडक्यात
- स्थापना – १ नोव्हेंबर १९५६
- मुख्यमंत्री – पिनाराय विजयन
- राजधानी – तिरूअनंतपुरम
- राज्यभाषा – मल्याळम
- राज्यपाल – पी. सदाशिवम
- सण – ओणम, विशु, थ्याम उत्सव, थ्रीसूर पूरम, अरनमुला उथ्राताथी