गगनयान मोहिमेसाठी दोन फ्‍लाइटसर्जन प्रशिक्षणासाठी रशियाला रवाना होणार
- रशिया भारताकडून दोन फ्लाइट सर्जनना गगनयान मिशनसाठी अंतराळ औषधात प्रशिक्षण देईल.
- फ्लाइट सर्जन हे एअरोस्पेस मेडिसिनमध्ये तज्ज्ञ असलेले भारतीय वायुसेनेचे डॉक्टर आहेत.
- अंतराळवीरांचे प्रशिक्षण मानवी अवकाश अभियान प्रकल्पाची एक महत्त्वाची बाब आहे.
- फ्लाइट सर्जन उड्डाण करण्यापूर्वी, उड्डाणादरम्यान आणि नंतर अंतराळवीरांच्या आरोग्यास जबाबदार राहतील.
- अंतराळातील पहिल्या मानवनिर्मित मिशनसाठी निवडलेले भारतीय वायुसेनेचे चार चाचणी वैमानिक गेल्या वर्षी फेब्रुवारीपासून मॉस्कोजवळील गॅगरिन रिसर्च अँड टेस्ट कॉस्मोनॉट ट्रेनिंग सेंटर येथे प्रशिक्षण घेत आहेत.
- बाह्य अंतराळात प्रवास करणारे पहिले मानव असलेल्या युरी गॅगारिन यांच्या नावावर हे केंद्र मनुष्यबळ अंतराळ कार्यक्रम, अवकाश शोध उपक्रम, अंतराळ अभियांत्रिकी, कॉसमोनॉट्‌स्‌ प्रशिक्षण तसेच अंतराळातील त्यांची सुरक्षा सुनिश्चित करण्यासाठी आणि उड्डाण पुनर्वसन कार्यक्रम प्रदान करण्यासाठी बांधण्यात आले.
- रशियामधील कोरोनाव्हायरस प्रेरित लॉकडाऊनमुळे भारतीय अंतराळवीरांच्या प्रशिक्षणावर परिणाम झाला असून ते मार्चपर्यंत भारतात परत येण्याची शक्यता आहे.
भारतीय मानवी अंतराळ उड्डाण कार्यक्रम
- २०२२ मध्ये भारताच्या स्वातंत्र्याचा ७५वा वर्धापनदिन होण्यापूर्वी इस्रोने आपले पहिले मानवीय अवकाश अभियान गगनयान सुरू करण्याचे लक्ष्य ठेवले आहे.
मिशनची उद्दिष्टे
- देशात विज्ञान आणि तंत्रज्ञानाची पातळी वाढविणे.
- अनेक संस्था, शैक्षणिक आणि उद्योग यांचा समावेश असलेला एक राष्ट्रीय प्रकल्प प्रस्थापित करणे.
- औद्योगिक विकासासाठी सुधारणा करणे.
- तरुणांना प्रेरणा देणे.
- सामाजिक लाभासाठी तंत्रज्ञानाचा विकास करणे.
- आंतरराष्ट्रीय सहयोग सुधारणे.
अलिकडील संबंधित
- फ्लाइट सर्जन प्रशिक्षणासाठी फ्रान्समध्येही जाणार आहेत.
- २०१८मध्ये फ्लाइट सर्जन ब्रिजित गोडार्ड (जे त्यावेळी फ्रेंच अंतराळ संस्था सीएनईएसकडे होते.) यांनी डॉक्टर आणि अभियंत्यांचे प्रशिक्षण सुरू करण्यासाठी भारत भेट दिली होती.
- फ्रान्समध्ये स्पेस मेडिसीनची एक प्रस्थापित यंत्रणा आहे.
- यामध्ये एअईडीईडीएस स्पेस क्लिनिक, सीएनईएसची सहाय्यक कंपनी आहे, जिथे अवकाश सर्जन प्रशिक्षण होत आहेत.