व्यापारामध्ये चीनच भारताचा सर्वात मोठा भागीदारी देश
- चीनबरोबरच सीमावाद, आणि भारताने आत्मनिर्भरतेकडे वाटचाल करूनही भारताबरोबरील व्यापारात चीनने पहिले स्थान मिळविले आहे.
- २०१७ ते २०२० या चार वर्षांच्या व्यापाराचा विचार केल्यास यंदाचे प्रमाण तुलनेने कमी आहे.
- चीनला अमेरिकेबरोबरील व्यापारात मर्यादा आल्याने भारताबरोबरील व्यापारात चीनने बाजी मारली.
- २०१९ मध्ये अमेरिका सर्वात मोठा भारताचा भागीदारी देश होता.
- केंद्र सरकारने चिनी ॲप्सवर बंदी घातली, गुंतवणूकही नाकारली आणि आत्मनिर्भरतेची घोषणाही केली.
- मात्र, चिनी बनावटीची अवजड यंत्रे, दूरसंचार उपकरणे आणि घरगुती उपकरणे या वस्तूंवर भारत चीनवर मोठ्या प्रमाणात अवलंबून आहे.
- त्यामुळे चीनबरोबरील भारताचे व्यापाराचे प्रमाण जास्त आहे.
- भारताचे भागीदारी देश
| देश | २०१७ | २०१८ | २०१९ | २०२० |
| चीन | ८४.७ | ९०.४ | ८४.७ | ७७.७ |
| अमेरिका | ७०.८ | ८५.६ | ९०.१ | ७६.० |
| यूएई | ५३.१ | ५५.६ | ६०.३ | ४२.० |