झिका विषाणू रोग
- अलिकडेच, भारतामध्ये झिका विषाणू रोग (ZVD) पहिल्यांदा केरळमध्ये नोंदवला गेला आहे.
झिका विषाणूबद्दल
- झिका विषाणू हा डासांपासून होणारा फ्लेव्हीव्हायरस आहे.
- १९४७ मध्ये युगांडामध्ये माकडांमध्ये प्रथम आढळून आला होता.
- नंतर १९५२ मध्ये युगांडा आणि युनायटेड रिपब्लिक ऑफ टांझानियामध्ये मानवामध्ये ओळखले गेले.
या रोगाचा प्रसार
-
- झिका विषाणू रोगाचा प्रसार मुख्यत: एडिस एजिप्ती डासांमुळे प्रसारित होतो.
- या डासामुळे डेंग्यू, चिकनगुनिया आणि पिवळा ताप हे आजारही प्रसारित होतात.
- झिका विषाणू गरोदरपणात आईपासून गर्भारपर्यंत, लैंगिक संपर्काद्वारे, रक्त आणि रक्त उत्पादकाचे संक्रमण आणि अवयव प्रत्यारोपणाद्वारे देखील संक्रमित होतो.
- लक्षणे
-
- साधारणपणे सौम्य ताप, अंगावर चट्टे येणे, पुरळ उठणे, तीव्र डोकेदुखी, स्नायुदुखी व सांधेदुखी आणि अस्वस्थता
- गरोदरपणात झिका विषाणू संसर्गामुळे लहान मुलांना (मायक्रोसेफली) (सामान्य डोके आकारापेक्षा लहान) आणि जन्मजात झिका सिंड्रोम ओळखल्या जाणाऱ्या विकृतीसह जन्म होऊ शकतो.
- उपचार
-
- झिका विषाणू रोगावर कोणतीही लस किंवा औषध उपलब्ध नाही.
- त्याऐवजी लक्षणे दूर करण्यासाठी व ताप आणि वेदनासाठी एसिटामिनोफेन औषध वापरतात.
- संबंधित सरकारी कार्यक्रम
१) Integrated Disease Surveillance Programme : रोगांच्या प्रवृत्तीवर लक्ष ठेवण्यासाठी प्रयोगशाळा व रोग निगराणी प्रणाली मजबूत राखणे.
२) National Vector Borne Disease Control Programme : भारतातील मलेरिया, डेंग्यू, लिम्फॅटिक फिलेरियासिस, काला-आजार, जपानी एन्सेफलायटिस आणि चिकनगुनियाच्या सहा व्हेक्टर जनित रोगांच्या नियंत्रण व प्रतिबंध करणारी केंद्राची नाडेल एजन्सी.
३) Rashtriya Bal Swasthya Karyakram (RBSK) : राष्ट्रीय आरोग्य मिशन अंतर्गत उपक्रम
मायक्रोसेफलीसाठी (जन्म दोषाचे निरीक्षण करण्याची) प्रणाली आहे.