केंद्रीय मंत्री स्मृती इराणी यांनी भारतीय कापसासाठी प्रथम ब्रँड आणि लोगो बाजारात आणला
- केंद्रीय कापडमंत्री स्मृती झुबिन इराणी यांनी ७ ऑक्टोबर २०२० रोजी जागतिक कापूस दिनाच्या निमित्ताने आभासी मोडच्या माध्यमातून भारतीय कापसासाठी प्रथम ब्रँड आणि लोगो बाजारात आणला.
- भारताचा प्रिमियम कापूस जागतिक कापूस व्यापारात ‘कस्तुरी कॉटन’ म्हणून ओळखला जाईल.
- हे गोरेपणा, चमक, मऊपणा, शुद्धता, वेगळेपणा आणि भारतीयता यांचे प्रतिनिधित्व करेल.
- कापूस हा भारतातील मुख्य व्यावसायिक पिकांपैकी एक आहे आणि ६ दशलक्ष टन कापसाला (जागतिक कापसाच्या २३%) जीवनमान प्रदान करतो.
- जगातील एकूण सेंद्रिय कापूस उत्पादनापैकी ५१% भारत उत्पादन करतो.
- भारत कापसाचा दुसरा सर्वात मोठा उत्पादक आणि कापसाचा जगातील सर्वात मोठा ग्राहक आहे.
- कॉटन कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया (CCI) द्वारे हवामानाची परिस्थिती, पिकांची परिस्थिती आणि शेती पद्धतीविषयी बातमी देण्यासाठी मोबाईल ॲप्लिकेशन ‘कॉट-ॲलाय’ (Cott-Ally) तयार केला आहे.
- सी सी आय ने देशातील सर्व कापूस उत्पादक राज्यांमध्ये सुमारे ४३० खरेदी केंद्र सुरू केली आहेत. हे अकाउंट ७२ तासास शेतकऱ्यांच्या खात्यात पैशांची पूर्तता करत आहे.
कॉटन कॉर्पोरेशन ऑफ इंडियाचे अध्यक्ष व सहव्यवस्थापकीय संचालक – प्रदीपकुमार अग्रवाल
- कॉटन कॉर्पोरेशन ऑफ इंडिया मुख्यालय – मुंबई, महाराष्ट्र
- कॉटन कॉर्पोरेशन ऑफ इंडियाची स्थापना – ३१ जुलै १९७०
भारतातील कापूस उत्पादन
- कापसाचे मूळ स्थान भारत असून लागवडीखालील क्षेत्राचा विचार करता भारत जगात प्रथम क्रमांकावर आहे.
- जागतिक उत्पादनाच्या ८.५% उत्पादन भारतात होते.
- कापूस उत्पादनात देशात गुजरात प्रथम आहे.
- कापसाला “पांढरे सोने” म्हणतात.
- कापसासाठी काळी व खोल रेगूर मृदा (Black Cotton Soil) पोषक असते.
- प्रमुख जाती – बुरी, लक्ष्मी, वरलक्ष्मी, देवराज, कंबोडिया
- भारतातील कापसाच्या पारंपरिक जाती – गॉसिपियम आर्बेरियम व गॉसिपियम हार्बोसियम
- महाराष्ट्रातील कापसाचे पारंपरिक वाण – लक्ष्मी, कल्याण, वागड
- १९६० च्या दशकाच्या उत्तरार्धात देशात संकरित कापसावरील संशोधन सुरू झाले.
- देशातील एकूण कापूस उत्पादन क्षेत्रापैकी ३३% क्षेत्र महाराष्ट्रात आहे.
- कापूस क्षेत्रात –
- महाराष्ट्र
- गुजरात
- आंध्र प्रदेश
- हरियाणा
- कापूस उत्पादन –
- गुजरात
- महाराष्ट्र
- आंध्र-तेलंगणा
- हरियाणा
- भारताचा कापसाखालील क्षेत्रात जगात प्रथम तर उत्पादनाच्या बाबतीत दुसरा क्रमांक लागतो.